Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το ερευνητικό έργο «MuseionTopos» κωδικός έργου: Τ1ΕΔΚ-01571 στο πλαίσιο «ΕΡΕΥΝΑ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Επιχειρηματική Καινοτομία Ανταγωνιστικότητας» (ΕΠΑνΕΚ 2014-2020), Σύμβαση Σύμπραξης 202014, στο οποίο συμμετείχε η GET.

Το MuseionTopos υλοποιήθηκε από μια συνεργατική ομάδα τεσσάρων (4) εταίρων: το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, και τις εταιρείες DOTSOFT και GET.

Το έργο «MuseionTopos» επιδίωξε να συμβάλει στην ανάδειξη του πολιτισμού των οικισμών και των μουσείων του Αιγαίου, που χαρακτηρίζονται από εξαιρετική βιοτεχνική-βιομηχανική παράδοση και αρχιτεκτονική κληρονομιά. Το έργο στόχευσε στην σύνδεση των μουσεία του ΠΙΟΠ με οικισμούς και νησιά μέσω διαδραστικών συστημάτων τυχερών παιχνιδιών που χρησιμοποιούν τεχνολογίες κινητής τηλεφωνίας και ανίχνευση κίνησης των χρηστών και εστιάζει στην ανάδειξη της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και της άυλης δεξιοτεχνίας.

Το έργο επικεντρώθηκε στα μουσεία του ΠΙΟΠ στα νησιά: Χίο, Τήνο και Λέσβο, τα οποία βρίσκονται αντίστοιχα στις περιοχές: Μαστιχοχώρια του Ολύμπου, του Πύργου και της Αγίας Παρασκευής. Τα συγκεκριμένα μουσεία και οι χώροι που τα φιλοξενούν χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη ομορφιά και πολιτιστική αξία και πρέπει να διαχειριστούν συγκεκριμένες προκλήσεις, άλλες ως προς την τοπική κοινωνία και τη σύνδεση των μουσείων με αυτές, άλλες στην ευρύτερη ανταγωνιστικότητα ενός σύγχρονου μουσείου. Οι σχετικοί οικισμοί (και τα νησιά) του Αιγαίου έχουν χαμηλή κίνηση το μεγαλύτερο μέρος του έτους, έχουν δεχθεί σοβαρές πιέσεις από την προσφυγική (Λέσβος & Χίο) και την οικονομική (Τήνο) κρίση, ενώ οι κάτοικοι και οι επισκέπτες τους δεν βρίσκονται πάντα σε αλληλεπίδραση με μουσεία. Η σύνδεση των μουσείων με τους οικισμούς και τα νησιά έχει σημαντικά οφέλη για την τοπική κοινωνία, τον τουρισμό, την εκπαίδευση και τη βιώσιμη πολιτιστική ανάπτυξη.

Οι κύριοι στόχοι του έργου ήταν:

• Ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς των οικισμών (θα ακολουθηθεί η μεθοδολογία και το σύστημα HERMeS) και σημαντικών τρισδιάστατων εκθεμάτων των μουσείων.
• Σύνδεση οικισμών με μουσεία μέσω ξεναγήσεων σε επισκέπτες από εφαρμογές για κινητά που περιλαμβάνουν παιχνίδια και αφήγηση ιστοριών.
• Προώθηση της άυλης παράδοσης της χειροτεχνίας μέσω προσομοίωσης ψηφιακής (ανακατασκευής) με διαδραστικές εγκαταστάσεις για τον εντοπισμό κινήσεων των χρηστών.
• Διασφάλιση της βιωσιμότητας των αποτελεσμάτων μέσω σχεδιαστικής προσέγγισης, εκτεταμένης πιλοτικής λειτουργίας, δεδομένων σε αποθετήρια ανοιχτής πρόσβασης, ανοικτών ψηφιακών μαθημάτων, δημοσιεύσεων, σχεδίου βιώσιμης εκμετάλλευσης.

Στο πλαίσιο υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου, η GET ήταν υπεύθυνη, μεταξύ άλλων, για την Ενότητα Εργασίες 2 με τίτλο «ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ (HERMES), ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ, ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ», η οποία είχε ως στόχο την καταγραφή και τεκμηρίωση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και την ανάπτυξη βάσης δεδομένων για επιλεγμένα κτίρια των οικισμών. Η ΕΕ περιελάμβανε τις εξής δράσεις:

• Ανάπτυξη Εφαρμογής Καταγραφής των Ιστορικών Κτηρίων όλων των Οικισμών. Περιλάμβανε την ανάπτυξη εφαρμογής με διεπαφή στο σύστημα HERMeS για την αρχιτεκτονική και ιστορική τεκμηρίωση των τριών οικισμών (σε tablet).
• Καταγραφή HERMeS ιστορικών κτηρίων οικισμών. Η ψηφιοποίηση έγινε με φωτογράφηση των κτηρίων και λεπτομερειών τους καθώς και με τεκμηρίωση των αρχιτεκτονικών στοιχείων κατασκευής τους, και απαιτήθηκε επιτόπια αυτοψία. Προτεραιότητα δόθηκε στα κτήρια που είναι εξαιρετικά παραδείγματα (μνημεία, διατηρητέα, ιστορικής αξίας) καθώς και σε όσα αντιμετωπίζουν προβλήματα κατάρρευσης και εγκατάλειψης προκειμένου να επιτευχθεί η προστασία της φυσιογνωμίας του οικισμού και η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας (σύνδεση με τον τόπο).
• Χαρτογράφηση οικισμών και τοπίου μεταξύ οικισμών-μουσείου. H διαδικασία της καταγραφής του δικτύου των διαδρομών μέσα στους οικισμού ενδιαφέροντος πραγματοποιήθηκε με την χρήση της κάμερα GoPro Fusion η οποία καταγράφει μέσω των δύο έκκεντρων καμερών που διαθέτει τον χώρο σε μορφή εικόνας κάλυψης 360 μοιρών. Η φωτογράφηση έγινε με ανάλυση έως 18 MP ενώ παρέχονται δυνατότητες αυτόματης ή χειροκίνητης ρύθμισης των χαρακτηριστικών λήψης. Συνολικά 28.825 φωτογραφίες λήφθηκαν καταγράφοντας τους οικισμούς και τις διαδρομές και τις συνδέσεις με τα μουσεία. Για τον οικισμό του Πύργου στην Τήνο πραγματοποιήθηκε και 3D αποτύπωση επιλεγμένων κτηρίων του οικισμού.
• Ανάπτυξη γεωγραφικής βάση δεδομένων. Η βάση δεδομένων αποτελεί την υποδομή πάνω στην οποία λειτουργούν οι φορητές εφαρμογές περιήγησης και παιχνιδοποίησης που συνδέουν το μουσείο με τον οικισμό του, και περιλαμβάνει κτήρια, χάρτες, διαδρομές, σημεία ενδιαφέροντος και πολυμέσα (φωτογραφίες, ήχους, βίντεο). Η ίδια βάση δεδομένων χρησιμοποιήθηκε για την ανάπτυξη ανοιχτής πλατφόρμας παρουσίασης των αποτελεσμάτων καταγραφής προκειμένου η τοπική κοινωνία (κάτοικοι, μικρομεσαίοι οργανισμοί πολιτισμού, ΜΚΟ, Δημόσιοι Φορείς, Τοπική Αυτοδιοίκηση κ.α.) να αποκτήσει γνώση δυνατότητα συμμετοχής στον εμπλουτισμό της, με εύκολο και φιλικό τρόπο.
• Ανάπτυξη νοηματικών συνδέσεων κτηρίων και μουσείου

Η καταγραφή του οικισμού, των αξιόλογων κτηρίων του και των βασικών μονοπατιών του, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της διάσωσης της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού ενώ ταυτόχρονα παρείχαν την απαιτούμενη πληροφορία στο Έργο για τη διαμόρφωση του δομημένου τοπίου του οικισμού που συνδέεται με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου και το κοινοτικό ελαιοτριβείο στην Α. Παρασκευή, καθώς και την καλλιέργεια της μαστίχας στους Ολύμπους, αλλά και της μαρμαροτεχνίας στην Τήνο. Οι συγκεκριμένες καταγραφές τροφοδότησαν με δεδομένα υψηλής ανάλυσης (φωτογραφίες, βίντεο, θέση, 3D αποτύπωση / αναπαράσταση, ιστορίες, μαρτυρίες) τόσο τα παραδοτέα ΕΕ.3 «Παραγωγή οπτικοακουστικού περιεχομένου και απτών αντικειμένων» και ΕΕ.4 «Ανάλυση εργασιών χρήστη, σχεδίαση διαδράσεων και διεπαφών», καθώς και το παραδοτέο Π.2.5. που σχετίζεται με την αναζήτηση νοηματικών συνδέσεων ανάμεσα στο υλικό και άυλο στοιχείο του οικισμού, και πως αυτό θα αποτυπωθεί /αναπαρασταθεί/επικοινωνηθεί μέσα από τον ψηφιακό πολιτισμό και τις παιχνιδοποιημένες – εκπαιδευτικές εφαρμογές του Έργου.

Η GET εκτός από την ΕΕ2 ήταν υπεύθυνη για τα παραδοτέα Π3.3. Παραγωγή οπτικοακουστικού περιεχομένου και απτών αντικειμένων, Π3.5. Ολοκλήρωση, προτυποποίηση και εργαστηριακές δοκιμές με χρήστες, Π5.4. Πιλοτική λειτουργία: τεχνική υποστήριξη και διορθώσεις σφαλμάτων, καθώς και για το Π6.4. Πλάνο Βιώσιμης Εκμετάλλευσης