Η GET στο πλαίσιο υλοποίησης του καινοτόμου έργου του Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου του Δήμου Αγρινίου, ανέπτυξε το συγκεκριμένο υποσύστημα του Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου που αφορά στην παρακολούθηση του περιβάλλοντος με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων.

Το σύστημα παρακολούθησης του περιβάλλοντος με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων σχεδόν πραγματικού χρόνου είναι μια διαδικτυακή εφαρμογή που παρέχει άμεση και εύκολη πρόσβαση σε ανοικτά δορυφορικά δεδομένα Sentinel του Ευρωπαϊκού αποθετηρίου Παρατήρησης της Γης Copernicus.

Για την κάλυψη των αναγκών παρατήρησης του περιβάλλοντος χρησιμοποιούνται δεδομένα κυρίως Sentinel 2. Τα δεδομένα του Sentinel 2 είναι οπτικά πολυφασματικά δεδομένα υψηλής ποιότητας και ανάλυσης (10 – 20m ανάλογα με τη φασματική περιοχή) που καθιστούν δυνατή τη συστηματική και επιχειρησιακή παρακολούθηση του περιβάλλοντος. Διατίθενται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο και είναι άμεσα διαθέσιμα με τη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών αλλά και μέσω εφαρμογής θέασης και τηλεφόρτωσης.

Οι χρήστες της εφαρμογής έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν την απλή οπτικοποίηση των δορυφορικών δεδομένων και δεικτών που προκύπτουν εξ’ αυτών με διαφορετικούς τρόπους έτσι ώστε να εξάγουν χρήσιμα συμπεράσματα για την περιοχή ενδιαφέροντος, είτε αυτή είναι ο αστικός ιστός, αγροτικές καλλιέργειες ή περιοχές προστασίας της φύσης ενώ επιπλέον παρέχονται υπηρεσίες βασισμένες σε αυτοματοποιημένες τεχνικές.

Οι υπηρεσίες πρόσβασης πραγματικού χρόνου σε δορυφορικά δεδομένα και τηλεσκοπικούς δείκτες απευθύνονται προς τις όλες υπηρεσίες του Δήμου (π.χ. Πολιτική Προστασία, Περιβάλλον, Τεχνική Υπηρεσία) αλλά και τον πολίτη, περιβαλλοντικές οργανώσεις και μη κυβερνητικούς οργανισμούς και παρέχουν:

• Δυνατότητα οπτικοποίησης των δορυφορικών εικόνων με τη μορφή γεωαναφερμένης εικόνας πολλαπλών καναλιών (RGB) όπως φυσικού χρώματος, κοντινού υπέρυθρου κλπ. ή ενός καναλιού (μία μπάντα ή δείκτης). Οι δείκτες υπολογίζονται από μία ή περισσότερες φασματικές περιοχές σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία. Ενδεικτικά αναφέρονται οι δείκτες NDVI, NDWI, LAI, EVI κλπ. Οι χρήστες μπορούν να επιλέξουν χρονική στιγμή καθώς και παραμέτρους σχετικά με τη νέφωση (μέγιστο επιτρεπτό ποσοστό νέφωσης).
• Δυνατότητα σύγκρισης δορυφορικών εικόνων και τηλεπισκοπικών δεικτών για την ίδια περιοχή αλλά σε διαφορετική χρονική στιγμή. Με τον τρόπο αυτό μπορεί κανείς εύκολα να εντοπίσει μέσω της παρατήρησης και επεξεργασίας αλλαγές στις χρήσεις γης που σχετίζονται με ανθρωπογενείς παρεμβάσεις ή και φυσικές καταστροφές όπως για παράδειγμα πλημμύρες ή πυρκαγιές.
• Δυνατότητα σύγκρισης δορυφορικών εικόνων για την ίδια περιοχή και χρονική στιγμή αλλά με επιλογή διαφορετικής οπτικοποίησης. Για παράδειγμα μπορεί να επιλεγεί τη σύγκριση του δείκτη βλάστησης NDVI με το δείκτη εδαφικής υγρασίας NDWI.
• Δυνατότητα παρακολούθησης βασικών δεικτών ποιότητας (π.χ. χλωροφύλλη-α και θερμοκρασία) με σκοπό την ακριβή εκτίμηση της περιβαλλοντικής κατάστασης των λιμναίων υδάτων (Τριχωνίδα, Λυσιμαχεία, Οζερός, Καστρακίου, Κρεμαστών, Στράτου) στα πλαίσια δράσεων προστασίας και διαχείρισης υδάτινων πόρων αλλά και της τουριστικής τους αξιοποίησης. Οι δείκτες αυτοί προκύπτουν από τα δεδομένα Sentinel με ειδική ανάλυση και διατίθενται ελεύθερα στο αποθετήριο δεδομένων παρατήρησης της γης Copernicus.
• Πρόσβαση πραγματικού χρόνου για τον επαγγελματία αγρότη, γεωπόνο, αγροτικό συνεταιρισμό, σε τηλεπισκοπικούς δείκτες σχετικούς με την μοντελοποίηση της εδαφικής υγρασίας NDWI (Normalized Difference Water Index), NDMI (Normalized Difference Moisture Index), της καλλιεργητικής εξέλιξης μέσω του κανονικοποιημένου δείκτη βλάστησης NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) και άλλων σχετικών δεικτών. Με τον τρόπο αυτό παρέχονται εργαλεία για την αξιοποίηση της πλούσιας πεδιάδας καθώς  και της ενίσχυσης του πρωτογενούς τομέας παραγωγής που αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα του Δήμου. Η αξιοποίησή των υπηρεσιών αυτών  θα συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξης της οικονομικής δραστηριότητας, και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των αγροτικών προϊόντων.
• Αυτοματοποιημένη ανίχνευση αλλαγών χρήσης γης σε συγκεκριμένες ευαίσθητες περιοχές με αξιοποίηση τεχνικών μηχανικής μάθησης και νοημοσύνης. Η εσωτερικά προσβάσιμη αυτή υπηρεσία απευθύνεται στις Υπηρεσίες του Δήμου που έχουν ως αποστολή την προστασία του περιβάλλοντος. Αποτελεί μια πρωτοποριακή αποτρεπτική υπηρεσία αφού, ανά πάσα στιγμή, μπορεί συστηματικά και με αυξημένη πιθανότητα επιτυχίας, να εντοπίζει περιοχές στις οποίες έχει πραγματοποιηθεί (μη νόμιμη) αλλαγή χρήσης γης.

Η υλοποίηση βασίστηκε στην αξιοποίηση της συνδρομητικής υπηρεσίας Sentinel Hub, που παρέχει άμεση πρόσβαση στα δεδομένα Sentinel του συστήματος Copernicus με τη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών WMS και WCS, καθώς και στην αξιοποίηση της συνδρομητικής υπηρεσίας Picterra, που επιτρέπει την  αυτοματοποιημένη ανίχνευση αλλαγών χρήσης γης με τη χρήση των δυνατοτήτων της πλατφόρμας.

Το Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο του Δήμου Αγρινίου εντάσσεται στην «Ψηφιακή Στρατηγική του Δήμου Αγρινίου 2019-2024» και στις βασικές «Προτεραιότητες της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής στο πλαίσιο των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014-2020», και περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός περιβαλλοντικού παρατηρητηρίου, για την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας σε θέματα που αφορούν την παρακολούθηση του περιβάλλοντος, με παράλληλη διάχυση της πληροφόρησης στο κοινό για την ενίσχυση της γνώσης και της συμμετοχής στην δημόσια ζωή και στην πολιτική διαδικασία.